Sytske Sötemann

Turkse poëzie in Nederlandse vertaling

Hollandaca'da Türkçe şiir




Nurduran DUMAN (1974)


DÜNYANIN SU TARAFI

Bugün de yerli yerinde. bahçeci periyle
tuhaf ama bana eski bir yürüyüş hediye ettiler
dünyanın su tarafına bakıyorum şimdi

eğilip içiyorum avuçlarıma kahkahalar atıyor
beni sevmeye gidiyor yüzün
ellerin şimdi daha mı fazla daha fazla kuşlar

koşuyor sana bakmanın sevinci ne çok çocuk
ağzından yaprak yaprak suçiçeği dökülüyor alnıma
harf harf düşülen bir ateşli hastalık

duyduğuna açılıyorum dinlediğin hangi bulutsa ona
gözlerimi alıyor ne zamandır nasıl içinde bu ayna
kendimi beni gördüğünle giyiniyorum

anlatıp bitirince öyküsünü kırışıyor göz kenarları
yaşlanıyor yüzü bulutun, dantel perdesini çekiyor 
dağ bir el, sis artık başka bir şey başka bir şey

© Nurduran DUMAN, 2006
Yenilgi Oyunu   Yasakmeyve Kitapları İstanbul


DE VLOEIBARE KANT VAN DE WERELD

Ook vandaag valt op zijn plaats. de tuinman en de nimf
gaven mij vreemd genoeg een oude wandeling cadeau
nu kijk ik naar de vloeibare kant van de wereld

ik buig me en drink er schalt gelach in mijn palmen
je gezicht gaat van me houden
je handen zijn nu meer en meer en meer vogels

het genot om naar je te kijken lijkt op het gehol van een kind
als blaadjes dwarrelen waterpokken van je mond op mijn voorhoofd 
elke gelande letter is een koortsige ziekte

ik open mij voor wat je hoort voor elke wolk waarnaar je luistert
sinds wanneer en hoe heb jij deze innerlijke spiegel die mijn ogen weerkaatst
ik kleed me naar hoe je me ziet

nadat hij het verhaal heeft verteld vernauwen zijn ogen zich
veroudert het gezicht van de wolk, schuift hij het gordijn dicht
is de berg een hand, de mist nu iets anders iets anders

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

ŞURAYA DA BİR GÖK KOYALIM

mümkün mü neon lambası olmadan gökleri delenlerin
ışığını saçabilmek şimşek gibi gittiğin yere, eşit
kediye timsaha caddeye çayıra, mümkün mü insana 

içimizde daima yıldızlara dönmek diyen şu parça
karışması değil katışma sebebi değil midir bu ile ötenin

kararması derisinin sararması gömlek gömlek ağarması
sihirden neşeden başka nedir dünyanın insana dağılması

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


LATEN WE OOK DAAR EEN HEMEL PLAATSEN

is het mogelijk om zonder dat je neonverlichting van wolkenkrabbers bent 
als een bliksemstraal evenveel licht te verspreiden op het pad waar je loopt, als
op de kat op de krokodil op de straat op de weide, is dat mogelijk voor een mens

veroorzaakt dat deel van ons dat zich vanbinnen voortdurend naar de sterren keert
niet de afzondering maar juist de verbinding tussen hier en daar?
		
je huid donkert vergeelt het overhemd het blekende overhemd
wat anders dan magie en vreugde is voor de mens de verstrooiing van de wereld

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

BİZİM GÖĞÜMÜZ VAR

		Miro’nun şekilden boyadan sözcüklerine


düşün içinden öte bir düşe
açılır kapanır bir yıldız kapı
derinden biçilmiş, teyellenmiş hafifçe
görünmez iğneyle göğün eteğine

bizim bir göğümüz var
gözden gemilerimiz, kirpikten kanatlarımız
bir bakışmamızla bizim bir uçuşumuz

gülmenin biçimlerini çalışıyoruz
hayatın başka meydan okumalarını

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


WIJ HEBBEN ONZE HEMEL

			Voor Miro's woorden over vorm en verf


van de ene droom in een andere droom
gaat een deur open en dicht wordt een ster
uit de diepte gevormd, losjes geregen
met een onzichtbare naald aan de zoom van de hemel

wij hebben onze hemel
onze vlucht met onze schepen van ogen, 
onze vleugels van wimpers, een wisseling van onze blikken 

we proberen manieren van lachen uit
en andere uitdagingen van het leven

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

NEHİR

kuş telaşı mı
ya da bulutların dansı?
yüzey buzlu cam

Dinle! Sesler köprülerini kuruyor lunaparkta; dün ile sonra
arasında, sözcüklerle hışırtılar. Sesler yerlerini alıyor, suyun
içinde ağaçların üstünde; radyo dalgaları gibi sonsuza kayıtlı
uzayda. Dinlemeyebiliriz istemezsek. Ama işitmek zorunda
olmayız dinlersek.

şehir uzuyor
camlara vuran kuşlar
bin bir sarı tekneyle akan

Şehir bulutlarını seviyor, ama bulutlar kötü kahramanı değil
bu hayat hikâyesinin. Güneş de değil, günler alsa da geri
gelmesi. Güneşin gülümsemesinin de var mı sesi? 

restore edilmiş vitrayda aşk
rüzgârın akordunu bekleyerek
kâğıttan gemiler çatılar

pır pır

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


EEN RIVIER

is het de werveling van vogels
of de dans van wolken?
het oppervlak bevroren glas

Luister! De geluiden bouwen hun brug in het lunapark; tussen gisteren
en later, woorden en geritsel. De geluiden nemen hun plaats in, in het water, 
op de bomen; als radiogolven,voor eeuwig opgenomen in de ruimte. 
We  kunnen niet luisteren als we niet willen. Maar we hoeven niet te horen
als we luisteren.

de stad gaat de hoogte in
vogels vliegen tegen ramen
allerlei geel golft mee met een boot

De stad houdt van haar wolken, maar de wolken zijn niet de boosdoener in
dit levensverhaal. De zon evenmin, al duurt het dagen voor hij terugkeert. 
Geeft de lach van de zon geluid?

wachtend op het akkoord van de wind
wordt de liefde in glas-in-lood gerestaureerd
wapperen papieren boten op de daken

ritsel de ritsel

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

ÇAYDAN

sokağa karıştım kökünden sökük goncayım artık
yol kenarı azıcık, bir az tomurcuk
dibe çökmüş özlemlerimle tavşan kanı biraz, az bir
âşık

anne gel sar çıvgınlarımı, topla beni eve katla
camdaki şarkınla demle beni, fesleğenlerle süsle
beni şekerle, karıştır elinle ev içir bana anne

sokağa çıktım soğuk çalan taçyaprağıyım terim yorgun
geri çekilmiş özlemlerle biraz boşluğum, bir çok ayrılık
biraz çatı biraz saçak altıyım, kopuk dökük goncayım
artık

anne gel silkele tozumu, dür beni göğsüne katla
yine büyüt harfle ninniyle, üç gün üç gece uyut
beni hayatta yatır anne gözünün önüne
kalın bir ev içi ser üstüme

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


THEEPOT

ik ging op in de straat ben voortaan een van haar wortel gerukte rozenknop
de kant van de weg is dichtbij, nog maar een knopje verderop
met mijn bezonken verlangens ben ik een bijna bloedrode thee, een mindere
minnaar

kom moeder omwikkel mijn jonge scheuten, haal me op stop me in huis
doordrenk me met je liedjes in het raam, garneer me met basilicum
voeg suiker toe, roer met je hand laat het huis mij drinken moeder

ik verliet de straat ben een door kou bevangen bloemblad mijn zweet is moe
met mijn teruggetrokken verlangens ben ik een beetje leegte, heel veel scheiding
een beetje dak een beetje veranda, een losgetrokken rozenknop ben ik
voortaan

kom moeder schud mijn stof af, stop me opgerold in je borst
voed me weer op met letters en slaapliedjes, laat me drie dagen drie nachten slapen
leg me voor je ogen in het leven moeder 
spreid de dikke binnenkant van een huis over mij heen

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

GÖK YERLEŞMİŞ GÖLE

gök yerleşmiş göle, bulutlar uçan halı 
adımladık adımlıyoruz ayı, yürüyüşünü
üstünden geçiyoruz dansının, suyla zamanın

uçuşarak hidrojen etekleri süzülüyor 
yanımızdan başımızdan. tan.
saçıp saçılarak tarçından maviye elmastan arıdan
tarlalar bahçeler beziyoruz yerin ipeğine

öğreniyoruz biz de ekip biçmeyi: ışığı

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


DE HEMEL NEERGEDAALD OP HET MEER

de hemel neergedaald op het meer, de wolken een vliegend tapijt
we zullen voet zetten op de maan, haar wandeling
en gaan verder over haar dans, haar water en tijd 

ritselende hydrogene rokken wervelen
langs ons hoofd voorbij. dageraad.
we verstrooien en worden verstrooid van kaneel naar blauw van diamant en van bij
met velden en tuinen worden we bekleed op het zijde van de aarde

ook wij leren cultiveren: het licht

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

RENKLERİN ÖRGÜSÜ

âşık her sabah saçlarında günbatımı
dolaşır saçaklarına kırmızının, ışığın

tan yerinden çıktı diye her ok
örülür akşam öğleden sevince
hüzünden geceye… bir ters bir yüz

herkes bilir ki paylaşmak kutsaldır
ölüm yeşil bir bahçe ödülü sonsuz
yaprak ve söz çürümesin tek

kaynar sulardan buharlaşıp göğün yüzüne
mavi çalanlar var, ki yağsın
ağaç diken de sonsuza karıp kendini

yağmuru seven de var bilmeyen de sevmeyi

© Nurduran DUMAN, 2006
Yenilgi Oyunu   Yasakmeyve Kitapları İstanbul


WEEFSEL VAN KLEUREN

elke ochtend dwaalt in het haar van de minnaar
de zonsopgang, door zijn strengen van rood, van licht

omdat elke pijl uit de zonsopgang voortkomt
wordt de avond geweven van middag naar vreugde
van verdriet naar nacht… een tegenstelling een gezicht

iedereen weet dat delen heilig is
de dood een groene tuin een oneindige beloning
zolang blad en woord niet vergaan

mensen verdwijnen uit kokend water in het gezicht van de hemel
schilderen de hemel blauw, zodat het regent
de mens die een boom plant vermengt zich met het oneindige

er zijn mensen die van regen houden en mensen die niet weten lief te hebben

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

YETİ

ışık çarpışır çiçekle göz varsa renk olur
yoksa oluştur, olan oluşur sadece

kulak yoksa ormanda çıtırdasın yaprak
ses oluştur sadece, yankının bekleyişi dağı

koku koklanmak ister ad için isim için
uçuşur çeperden çeper, tenin tenle bilişi

insan artı biridir dünyanın
katma değeridir, ayrı ayrı vergisi
aynı sevişi

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


TALENT

licht botst met een bloem als er een oog is ontstaat kleur
zo niet dan is er slechts ontstaan, ontstaat ontstaan 

als er geen oor is laat dan het blad ritselen in het bos
geluid is slechts ontstaan, het wachten van de echo op de berg

de geur wil geroken worden om de naam de reputatie
de vlucht van membraan naar membraan, de herkenning van huid op huid

de mens is de plus één van de wereld
de toegevoegde waarde, de individuele gave
hetzelfde beminnen

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

HAYALÇALAR

Açılsam dünyaya. Gülüşe. Alkışa.
Şiir söylesem. Uzatsam dilimi uzak ülkelere
beyaz adam kim zımparalasam kalbini

Bir dursa beynimin dişlileri. Fırçalasam.
Sen aklımdan çıkıp gitsen. Kendiliğinden.
Aklın var. Ayakların. Bir yerde bıraksan.

Defterce düşsem uzun düşlemesem üstüne
düşünemez olsam kedi nerede merak ne
Sen. hatırdan gönülden çeksen gitsen.

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


DAGDROMEN

Als ik me open zou stellen voor de wereld. Voor gelach. Voor applaus.
Een gedicht zou voordragen. Mijn tong zou uitstrekken naar verre landen
wie is dan de witte man als ik zijn hart zou polijsten.

Als dat geraas nu eens zou ophouden in mijn hersenen. Als ik ze zou afborstelen.
Als jij uit mijn hoofd zou vertrekken. Spontaan.
Je hebt verstand. Je benen. Als jij nu eens zou opgeven.

Als ik uit mijn dagboektaal zou vallen niet langer van je zou dromen
niet zou hoeven bedenken waar de poes is hoezo benieuwd
Jij. Als jij zou opstappen uit mijn herinnering uit mijn hart.

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

DANTEL

nasıl uyanır suya geyikler
düşteyse turna kuşları

tuz damla aşkına! nasıl seker taş taş üstüne
kör demirci, kel bakırcı, deli çinici…
hiçten biri gelsin kalbi nehir eylesin

kızgın çapak ağılı bakır
pişip de mayası tutmayan toprak
insan: nasıl şekerlenir?

toprağın yağmur yağdığında
kokacağı zaman var
harfler günü gelince
bükülür çizgisine
kâğıdını o an döver kalem
an an kurşun verir noktasına

insan nasıl yürür
görür mü yüzünü: su?

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


KANTWERK

hoe herten ontwaken aan het water
als er van kraanvogels wordt gedroomd

een korreltje zout voor je liefde! lekker zoet over de edelsteen
blinde ijzersmid, kale kopersmid, dwaze keramist...
laat uit het niets iemand komen en het hart tot rivier maken

hete slijpsteen giftig koper
de aarde is gekookt en niet beschimmeld
mens: hoe word je gezoet?

je grond was beregend
er komt een tijd dat hij zal geuren
wanneer de dag daar is krullen
de letters zich op hun lijn
op dat ogenblik raakt het potlood je papier
levert ogenblik na ogenblik het lood aan zijn punt

hoe loopt de mens
ziet het zijn gezicht: het water?

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

CİLALI TAŞ

bak ne güzel defterin kitabın, makyaj çantan bile var
kalemlerin çeşit çeşit birinden sıkıldın mı diğerine
yazılyorsun. olduğunu değil olmaktan korktuğunu. ne telaş.
unutmak da seçenek üzümün suyunu incirin sütlü mü

en iyisi tarımdan önceye gidelim avcılığa

yırtıcılıkla şıklık arasına kurulmuş salıncakta
alkış tutuyorsun dövüşe: bahse koyduğun kadınlık
bir sıfır yenmekte ya, çok güvenmemek gerek
aydınlık durmadan zaman gezer, ilaç getirir zaman

içine bazen kötülük kaçıyor senin

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


GEPOLIJSTE STEEN

kijk eens aan je hebt schriften en boeken, zelfs een beautycase
zoveel pennen dat zodra de ene je verveelt je door een andere
wordt geschreven. niet wie je bent maar wie je vreest te zijn. angstwekkend.
je druivensap vergeten of  je vijgen sappig zijn is ook een keuze

laten we naar de jacht gaan, naar voor de landbouw, dat is het beste

op de tussen roofzucht en beschaving hangende schommel
applaudisseer je voor het gevecht: je hebt op het vrouw-zijn gewed
nu sta je één-nul voor, maar vertrouw er niet te veel op
licht reist altijd over tijd, en de tijd heelt 

soms sijpelt er kwaad in jou

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS

2 ŞİİRLERİ

2. 1.

2 bir yerdir 
içinden kalkıp  gidemezsin
birden bire yürüyen bölen bire
bölünen

bahçesinde plaklar büyür
şarkılar aşı tutar

küçükleri ikinin
büyüklerini sayar

2  evdir
bacasına duman
gidip çizemezsin

2.2.

2 bir harftir
sıcak mürekkep döker öyküleriz
dönüp kıvrılır dans eder
yazar yazılır biz mahlasını

uçlarına sonlar oturur ikinin
okyanus mudur kuyu mu
ikisine de su verir bulutlar

2.3

2 bir rüzgârdır
içine insanın
ikisi su serpsin
sevinç salabilsin için

taşır biri buralara
eskinin orası
tuzun andına

© Nurduran DUMAN, 2012
Mi Bemol   Noktürn Yayınları İstanbul


GEDICHTEN VAN 2

2. 1.

2 is een plaats
waar je niet uit kunt opstaan en vertrekken
die wandelt van één naar één, deelt naar één
wordt gedeeld

in zijn tuin groeit vinyl 
worden liedjes geënt

de kleintjes van twee
respecteren de grote

2 is thuis
je kunt er niet heen en rook
uit zijn schoorsteen tekenen

2.2

2 is een letter
we gieten hete inkt maken een verhaal
het draait kronkelt danst schrijft
en wordt geschreven wij zijn zijn pseudoniem

de eindes zitten op de punten van de twee
is het een oceaan of een bron?
aan beide geven de wolken water

2.3

2 is een bries
zodat zijn twee in een mens
water kan sprenkelen
en vreugde kan brengen

de één brengt hij hierheen
die plek van het verleden
naar de belofte van zout

© Sytske Sötemann, 2019  
VERSOPOLIS