Sytske Sötemann

Turkse poëzie in Nederlandse vertaling

Hollandaca'da Türkçe şiir




Nesan ERDOĞAN (1964)


RESİM GALERİSİNDE

hayır bayım
mavi dinginliğinde bulamazsın denizin
resmini mutluğumun benim
arıyorsan onu ve ille sularda
ara öylese vazolarda
içinde karanfiller çırpınan

ki yüzüktü ateşten
düşüp elimden kayan

- saksağan, çalma onu
götürme yanar yuvan -

hayır bayım
ne mavi ne de dingin
benimki biraz özgün

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


IN DE GALERIE

nee mijn heer
je kunt in de blauwe stilte van de zee
het schilderij van mijn geluk niet vinden
als je het zoekt en op het land en in het water 
zoek dan in de vazen
waarin de ritselende anjers staan 

het was de ring die uit het vuur 
viel en uit mijn handen gleed 

- ekster, steel hem niet 
 je nest zal vlam vatten -

nee mijn heer
noch blauw noch stil 
is het mijne een weinig eigen

© Sytske Sötemann, 2009  

GECE ÇOĞALTIR YILDIZLARINI

ve uyudu ışık
acıtıp
çiçeklerin kalbinde

saklandı fotoğraflar
kendi negatifinde

gece çoğalttı yıldızlarını
uzak adaların üzerinde

koygun ezgiler doldurdu rüzgarın yerine
bir kano
olmayan yelkenlerine

gece yakışırdı ençok bir gezgine


© Nesan ERDOĞAN, 2001
  Spraakmakend Den Haag


DE NACHT VERMEERDERT IN DE REGEL HAAR STERREN

en het licht sliep
schrijnend
in het hart van de bloemen

verborgen zich de foto's
in het eigen negatief

vermeerderde de nacht haar sterren
boven verre eilanden 

bliezen weemoedige wijsjes in plaats van de wind
in de afwezige zeilen 
van een kano 

paste de nacht in de regel het best een nomade

© Sytske Sötemann, 2001  
Opgenomen in poëziemuziektheater

RİTİMSİZDİR

kuşatılmış bir şehre sıkılan kurşunlar
ürperttiği bir beden:

yalnızlığın tekil halidir!

herkes gitti herkes gitti herkes
bir intihar makamında sanki ...

şimdi ne şarkılar eski tadında artık
ne de adımlarımda ritim var
tut ki şakağından vurulmuştur rüzgar
çırpınıp, ve burada:
sonsuza kadar!

bedenim yaralı bir şehir şimdi

© Nesan ERDOĞAN, 2003
2003   Spraakmakend Den Haag


ZONDER RITME

kogels afgeschoten op een omsingelde stad
een lichaam dat zij doen sidderen:

de enkelvoudige toestand van eenzaamheid!

iedereen verdween iedereen verdween iedereen
als op een afdeling voor zelfmoord...

nu zijn er geen liedjes meer in de oude stijl
noch zit er ritme in mijn stappen
stel je voor dat uit je slaap de wind opstak
en voortjoeg, en hier:
tot in het oneindige!

mijn lichaam is nu een gewonde stad

© Sytske Sötemann, 2003  
Opgenomen in poëziemuziektheater

IŞIK TAŞLARI

başlangıcını kendiyle taşıyor kelimeler
uyruğunu, tarihi, yurdunu
haritaların yoksayıp unutturduğu bize

ışık taşları, yıldızların
gönderdiği çok uzaktan
düşüp de aydınlatan gecemize

yazılan her satır ve sanki
her türkü her masal her öykü
bir itirazdır gördüklerine

mermer taşına kazınanlar
ve coşkuyla kazanılmış korkunç zaferlerin
övünçle yazılmış kitabeleri bile

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


STENEN VAN LICHT

woorden bezorgen ons zelf hun oorsprong
hun afstamming, de geschiedenis, hun windstreek
gewist op de landkaart en uit ons geheugen

stenen van licht, door sterren
gestuurd, die van verre
onze nacht invallen en verlichten

elke geschreven regel en naar het lijkt
elk liedje elk sprookje elk verhaal
is in tegenspraak met wat zij zagen

zij die in marmer zijn uitgehouwen
en zelfs de met trots beschreven tabletten
van in geestdrift behaalde gruwelijke overwinningen

© Sytske Sötemann, 2009  

VE

budanmış bir kavak ağacı
kaçarcasına yeryüzünden
uzayıp gitmekte
gökyüzünde bir yıldız tirtreşmekte
biri düşlüyor ötekini
öteki suya düşmekte

yalnızlık bir gemidir
korsanları huzursuz
kapıldığı adanın büyüsüyle

hayır adadır o pek susuz
uzak buruk meskunsuz
ayartan gemileri ezgisiyle
ve varır varmaz her gemi
öldürülen korsanların süngüsüyle

ve,

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


EN

een gesnoeide populier
verheft zich alsof hij vlucht 
uit de aarde en verdwijnt
een ster trilt aan de hemel
de een roept de ander op
de ander valt in het water

eenzaamheid is een schip
vol rusteloze piraten, betoverd
door het veroverde eiland  

nee zij is dat zeer dorre, verre, 
schrale, onbewoonbare eiland
dat schepen verleidt met haar melodie
en dat steeds wanneer een schip aanlegt
wordt gedood door de bajonet van piraten 

en,

© Sytske Sötemann, 2009  

ŞARKI SÖZLERİ

ışık delisi kristaller
boğmazlar aydınlığı
sırlı kuyularda

renk delisi karanfiller
dansa dururlar
kristal vazolarda

her dans bitimsizdir
sonu hüzün olsa da

© Nesan ERDOĞAN, 2001
Turks-Nederlands Poëziefestival   Ütopiya Amsterdam


DE WOORDEN VAN HET LIEDJE

de van licht bezeten kristallen
kelen niet de helderheid 
in de verglaasde bronnen

de van kleur bezeten anjers
blijven dansen
in de kristallen vazen

elke dans is zonder einde
ook als de afloop treurig is

© Sytske Sötemann, 2001  
Eerste prijs poëziewedstrijd

T

günbatımı... saksıdaki çiçeklerin
uzayıp gittiğini farketti, ağaçların
sokaktaki uzayıp gittiğini
farketti, sarkmış çatıların
ve balkonların evlerden
uzayıp gittiklerini farketti, kanatlarının
havadaki kuşların uzayıp
gittiğini... dünyada en uzun şeyin...

günbatımı... pencereden bakarken... alın
haritasının, yansıyan camdaki, kusursuz
olduğunu farketti, kayan
yıldızlarca çizilmiş; ellerinin
kusursuz sarktığını omuzlarından ve
biriyle öteki arasındaki uzaklığın
uzayıp gittiğini farketti, yalnızlığını
fırlatılmış taş öfkesiyle kusursuz
gittiğini... ve özetle
kusursuz yaşadığını ne bulduysa
yaşamda... gerçi
hep kusurlu dokunmuştu çiçeklere ama
kim kusursuz dokunabilirdi ki bir çiçeğe, gerçi
hep kusurlu yaşamıştı aşklarını ama
kim kusursuz yaşabilirdi ki bir aşkı, gerçi...

günbatımı... pencereden bakan adam
fotoğrafı yansıyan camdaki

uzayıp giden yüzü

© Nesan ERDOĞAN, 2001
Turks-Nederlands Poëziefestival   Ütopiya Amsterdam


T

zonsondergang... hij werd gewaar dat de bloemen
in de pot langer werden en verdwenen, dat de bomen
op straat langer werden en verdwenen, 
hij ontwaarde dat de overhellende daken
en de balkons vanaf de huizen
langer werden en verdwenen, dat de vleugels
van de vogels in de lucht langer werden en
verdwenen...  dat het langste in de wereld...

zonsondergang... uit het raam kijkend... werd hij gewaar
dat de landkaart van zijn voorhoofd, dat zich weerspiegelde in het raam,
ongeschonden was, getekend door de verglijdende sterren; 
ontwaarde hij dat zijn handen 
ongeschonden van zijn schouders omlaag hingen en
dat de afstand tussen de ene en de andere 
langer werd en verdween, dat zijn eenzaamheid 
ongeschonden verdween door de woede
van de geworpen steen... en samengevat
dat hij ongeschonden had geleefd wat hij in het leven
ook had ondervonden... hoewel
hij bloemen altijd geschonden had aangeraakt maar
wie kon een bloem nu wel ongeschonden aanraken, hoewel
hij zijn liefdes altijd geschonden had beleefd maar
wie kon een liefde nu wel ongeschonden beleven, hoewel...

zonsondergang... de man die uit het raam kijkt
van wie de foto zich spiegelt in het raam

van wie het gezicht langer wordt en verdwijnt

© Sytske Sötemann, 2001  
Eerste prijs poëziewedstrijd

EKO

kaçmak istemişti sesinden ve çarparak
burçlarına şehrin şimdi kendini arayan
ve yaralı ve şaşkın ve darmadağın
ve döndüğü yerde

hiç kimse

© Nesan ERDOĞAN, 2001
Turks-Nederlands Poëziefestival   Ütopiya Amsterdam


ECHO

hij had zijn stem willen ontvluchten en die kaatsend
tegen de vestingmuren nu zichzelf zoekt
en gewond en verwonderd en verwilderd
en op de plek waarnaar hij terugkeerde 

niemand

© Sytske Sötemann, 2001  
Eerste prijs poëziewedstrijd

UNUTMA

		/ ve yalan, sadece resimlerdedir
		  İstanbul'un mavisi /
yürürken dikkatli ol bu şehrin sokaklarında
bir çocuk kırılabilir her an ayaklarında
ararken çocukluğunu
		öne eğik başıyla
yürürken katı ol bu şehrin sokaklarında
bir çocuk kanayabilir her an
geçmek isterken bir bulvardan
		simitini satmak telaşıyla
yürürken koru kendini bu şehrin sokaklarında
bir çocuk dövüşebilir her an bıçağıyla
sakınmak için alnını utançtan
		yedisine değmemiş yaşıyla
yürürken unutma yani
çocuklar çocuksu değildir bu sokaklarda

bilmem ne demeli
çocuklar hükümransa bu sokaklara
ve ellerimizle kirlettiğimiz bu şehri
bıraktıysak, ellerimizle kararttığımız çocuklara

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


DENK EROM

			/ en de leugen, alleen op plaatjes
			  bestaat het blauw van Istanbul /
pas op wanneer je door de straten gaat van deze stad
een kind kan elk moment onder je voeten breken 
op zoek naar zijn jeugd 
		met gebogen hoofd
wees hard wanneer je door de straten gaat van deze stad 
een kind kan elk moment gaan bloeden
op weg naar de overkant
		in de haast iets te verkopen
wees op je hoede wanneer je door de straten gaat van deze stad
een kind kan elk moment zijn mes trekken
om de schaamte te bevechten
		van nog geen zeven jaar  
denk er dus om wanneer je gaat
in deze straten zijn de kinderen niet kinderachtig

ach ja
nu de kinderen toch heersen over deze straten
en als wij deze stad die wij met onze handen hebben vuilgemaakt
eens overlieten aan de kinderen die wij met onze handen hebben zwartgemaakt

© Sytske Sötemann, 2009  

EVREN

açar açmaz gözkapaklarımı
saçılıyor tüm yıldızlar gökyüzüne
ve ışık oluyorlar ve uzanıp
ve acıtıyorlar gözlerimi
ve yorulup ve kapatıyorum
ve açtığımda

burası enuzak

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


UNIVERSUM

zodra ik mijn ogen open
verstrooien alle sterren zich over de hemel
en worden licht en verbreiden zich
en pijnigen mijn ogen 
die ik, moe geworden, sluit
en als ik ze opendoe

is het hier het verst van al

© Sytske Sötemann, 2009  

G...ÖÇ

ve demek ki bir daha onu
aramadım diye hiç
uzatıp en sivri dalını
en derin yerinde gecenin
yüreğime soktu
dardağan ağacı

ki kollarında büyüten beni

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


MI... GRATIE

en dus zocht ik hem niet nog eens
oftewel nooit
richtte hij zijn scherpste tak
op de diepste plaats van de nacht
op mijn hart en stak
de dadelboom

die mij in zijn armen heeft grootgebracht

© Sytske Sötemann, 2009  

SEMENDER

daireler arasında
sek sek oyunu
dışarı düşen yanar
sorulardan önceydi cevaplar
serüven yoktu henüz
mutluydu henüz
sekti ansızın düştü
elindeki nar
saçıldı sorular

sancıdı yıllar

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


DE SALAMANDER

tussen de cirkels
het hinkelspel
wie uitvalt is af
antwoorden kwamen al voor de vragen
nog steeds bestond er geen avontuur
hij had nog steeds geluk
hij hinkelde plotseling viel
de granaatappel uit zijn hand
werden de vragen verstrooid 

waren de jaren pijnlijk

© Sytske Sötemann, 2009  

DÜŞ OYUNU

resmini yapıyorum, düşümdeki
o muhteşem kadının, ve
bitirsem tam, her seferinde
kusurlarını gösteriyor bana onun
bir başkası kusursuzluğuyla
göz ederek ötesinden tuvalin

ve bitimsiz yollarını erişmenin

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


DROOMSPEL

ik maak een schilderij, van die bloedmooie
vrouw uit mijn dromen, en
precies als ik klaar ben, toont ze mij
telkens haar fouten 
in de volmaaktheid van een ander 
met een knipoog vanachter het doek

en de eindeloze wegen van wording

© Sytske Sötemann, 2009  

GECE VE GÜNDÜZ

gündüz buluşmasıdır saydam bir vazoda
nesnelerin, geceyse
ayrılıklar

gece buluşmasıdır ışıklı bir çarşıda
yıldızların, gündüzse
ayrılıklar

gündüz saklamasıdır dünyayı güneşin
yıldızlardan, geceyse
karanlıklar

gece örtünmesidir dünyanın utanıp
yıldızlardan, gündüzse
utanmazlıklar

gündüz yansımasıdır taşın, demirin, bakırın,
Diyarbakır'ın, geceyse
aynasızdır sokaklar

© Nesan ERDOĞAN, 2003
  Spraakmakend Den Haag


DAG EN NACHT

overdag vinden in een doorzichtige vaas
de dingen elkaar, maar 's nachts
zijn ze gescheiden

's nachts vinden op een verlichte markt
de sterren elkaar, maar overdag
zijn ze gescheiden

overdag hoedt de zon de wereld
voor de sterren, maar 's nachts
zijn ze in het duister

's nachts sluiert de wereld zich beschaamd
voor de sterren, maar overdag
zijn ze schaamteloos

overdag weerspiegelt de steen zich, het staal en het koper,
Diyarbakır , maar 's nachts
zijn de straten spiegelloos

© Sytske Sötemann, 2003  
Opgenomen in poëziemuziektheater

DÜŞÇÜ VE ÖTEKİ

durdu iki kişi
kıyısında bir denizin
kıyı karanlıktı
denizse fırtınalı
Düşçü'ydü adı birinin
ötekininse bilinmiyor

uzakta dedi Düşçü
ışıklar görüyorum
ada olsa bu gerek
düşlerdeki, gümüş saçlı

doğru dedi öteki de
oynaşan var ışıklar suda
gözükmüyor ama ada
yansısı belki de bir yıldız
bizi yanıltmada

güvenmezlik de ne ki böyle
dedi Düşçü yıldızlara
gideceğim ben umarı yok
ışıklar fena ayarttı

denize baktı öteki
dalgalar hırçın hoyrattı
fırtına gözlerini kararttı

kavuşamayız mümkünü yok
olsa da ada
bu fırtınada

gelemem yani mantıklı olmalıyız
koştuğumuz düş peşinden
kaçıncı bu artık yetti
dedi
ve karanlığa karışıp yitti

Düşçü'yse bu sözlere bir kahkaha
ve kendini çılgın sulara attı

ne mi oldu sonunda?

deniz aldı birini
içti maviyi sonsuz
ötekiniyse karanlık
Düşçü'ydü adı birinin
ötekininse 'öteki'!

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


DE DROMER EN DE ANDER

er stonden twee mensen
aan de rand van een zee
donker was de rand
maar stormachtig de zee
Dromer was de naam van de een
maar onbekend die van de ander 

in de verte zei Dromer
zie ik lichtjes
dat moet wel een eiland zijn
van dromen, met zilveren haren

goed zei ook de ander
lichtjes die samenspelen in het water
maar het eiland verschijnt niet
misschien de spiegeling van een ster
bezig ons te misleiden

wat is dat voor wantrouwen
zei Dromer in de sterren
ik zal gaan waar geen weg is
de lichtjes leidden vreselijk af 

de ander keek naar de zee 
woest gingen de golven tekeer
de storm verduisterde zijn ogen

we kunnen elkaar onmogelijk treffen

zelfs als het eiland
in deze storm belandt!
komen kan ik niet dus moeten we verstandig zijn
de hoeveelste droom was dit die we najoegen
het was wel eens genoeg zo
zei hij
en loste op in de duisternis en verdween

maar Dromer lachte luid bij deze woorden
en wierp zich in het woeste water

wat gebeurde er tenslotte?

de zee heeft de een genomen
hij dronk het blauw zonder einde
en de duisternis de ander
Dromer was de naam van de een
en die van de ander 'ander'!

© Sytske Sötemann, 2009  

ACIyorum

acıyorum,
öyleyse varım

varım,
ve onaylamadan

öyleyse öleceğim

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


ik LIJD

ik lijd,
dus ik ben 

ik ben,
en door dit te belijden

zal ik dus sterven

© Sytske Sötemann, 2009  

ANIMSAMAK

karanfil sapıdır kanatan
hatırlandıkça anıları o şehrin
şimdi yüreğinde
söküp atamazsın elin varmaz

istesen de


© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


VAGE HERINNERING

wat bloedt is de stengel van de anjer
hoe meer je de herinneringen aan die stad
voor de geest haalt des te minder
kun je nu in je hart
overgaan tot verdelging met wortel en tak 

ook als je wilt

© Sytske Sötemann, 2009  

HERKES VE SEN

herkes hüzünlüydü
sen de öyle
ne de kalabalıktı
sen de içindeydin

2
herkes gülüyordu
hayır sadece sen gülüyordun
ne de kalabalıktı
hayır sadece sen vardın

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


IEDEREEN EN JIJ

iedereen was verdrietig
jij ook
wat was het toch druk
jij was er ook bij

2
iedereen lachte
nee alleen jij lachte
wat was het toch druk
nee alleen jij was er

© Sytske Sötemann, 2009  

KELEBEKLER YÜZÜNDEKİ

baksam yüzüne ne zaman
firaridir tüm sözcükler
	hangi dizeyle gelirki söze
	suçsuzluğun öyküsü
	hangi sözcük beyaz kağıdı
	değdiğinde kirletmez ki
	konmazlar kalemime
	kelebekler yüzündeki
baksam gözlerine ne zaman
firaridir bütün renkler
	hangi tuvale sığar ki
	uçsuzluğun imgesi
	kendini yadsımadan
	her ikisi
	hep ıslak işte gözlerin
	tarif edilemeyişin hüznü

kelebekler yüzündeki

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


DE VLINDERS OP JE GEZICHT

telkens als ik kijk naar je gezicht   
zijn alle woorden op de vlucht
met welke regel het verhaal van onschuld
ook tot woorden komt
	welk woordje het witte papier ook beroerd
	het raakt niet bevuild 
	de vlinders op je gezicht
nestelen zich niet op mijn pen
telkens als ik naar je ogen kijk
zijn alle kleuren op de vlucht
op welk linnen het symbool van oneindigheid
	zonder zich te loochenen
	ook past
	beide ogen
zijn toch altijd nat 
	van verdriet om onvermogen ze te beschrijven

de vlinders op je gezicht

© Sytske Sötemann, 2009  

DRAMA

-1-
rüzgarla aralanır perde, rüzgarda kuş şakıması
ay ışığıyla aydınlanır sahne, sahnede buğdaybaşağı
ve karanfil belirir, ut umutlu
başak ve karanfilin ateşli dansı
coşku seansı

-2-
başak gözederek çıkar
(uzaklaşan ayak sesleri)
karanfilin yalnızlık dansı
(lirik lir)
sahneye atılan bıçak ve ikisinin dansı
(kaçışmalar)
karanfil sendeler ve düşer
(ağlayan keman)

-3-
yeniden dönen buğday başağı
(birikmeler)
başak ve bıçağın dansı
(yere saçılan buğday taneleri
uzanan eller)

kanla kızıllanır sahne
kuşlar susmuştur
ay bulutlara gizler yüzünü
rüzgar dalgaları alır götürür
gecenin karanlık perdesiyle kapanır sahne

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


DRAMA

-1-
door de wind kiert het gordijn, vogelgezang in de wind
door het maanlicht kriekt het toneel, op het toneel verschijnen 
anjer en korenaar, met luit en hoop 
de vurige dans van aar en anjer
de bezielde seance

-2-
behoedzaam vertrekt aar
(zich verwijderende voetstappen)
de dans van de eenzaamheid van anjer
(de lyrische lier)
het op het toneel gesmeten mes en de dans van de twee
(de uiteenstuifenden)
anjer struikelt en valt
(de huilende viool)

-3-
het terugkeren van korenaar
(het samenzijn)
de dans van korenaar en het mes
(op de grond gestrooide tarwekorrels
waarnaar handen zich uitstrekken)

het toneel wordt rood van het bloed
de vogels doen er het zwijgen toe
de maan verbergt haar gezicht achter de wolken
de wind neemt de golven mee
het donkere gordijn van de nacht sluit het toneel

© Sytske Sötemann, 2009  

'MUTLU İNSANLARIN ÖYKÜSÜ YOKTUR'

ve ne tuhaf bir de ölülerinki...

ölüler, ölümsüz ölüler yani
istinas iskeletler yeraltındaki
sonsuza dek sırıtmak mutluluk mu ki
mutluluk, yeryüzünde aranan hani
resimleri yapılan, düşler
enhızlı buruştursun diye sanki

buyüzden yeraltında saklanıyordur belki

© Nesan ERDOĞAN, 2001
Turks-Nederlands Poëziefestival   Ütopiya Amsterdam


'GELUKKIGE MENSEN HEBBEN GEEN VERHALEN'

en wat vreemd dat de doden evenmin...

de doden, de onsterfelijke doden dus
de vertrouwde skeletten onder de grond
grijnzen tot in alle eeuwigheid, is dat geluk?
het geluk, dat men toch zoekt op aarde 
waarover men schilderijen maakt, zodat 
de dromen als bij toverslag verschrompelen

misschien verbergen zij zich daarom onder de grond

© Sytske Sötemann, 2001  
Eerste prijs poëziewedstrijd

TUHAF ŞİİR

tuhaf şeyler yoktur aslında
herşey tuhaftır, kağıt
ve kalem ve meyvaç aşkları
tuhaftır, özgürlük
imgesiyle beni tutsak eden
sözcükler tuhaf,
danseden bıçakların büyüleyen parıltısı
tuhaftır, yer
hep yer gibi bakıp duran
tuhaf, kelebek
sevinç gül ve acı
yanyana duran sözcükler dizini
tuhaftır, anlatmak isterken
anlaşılmaktan ödü kopan
şairler tuhaf,
kelimelerin kendinden uzak durmaları
tuhaftır, ışık, karanlığı çoğaltan
tuhaf

Asyalılar ve Afrikalılar -bilinir-
tuhaftırlar ve tuhaflık
çok tuhaf birşeymiş gibi
onları yadırgayan Batılılar
tuhaf
komşum, hergün aynı ciddiyet
ve kravatla işe gidip gelen
ve öyküsüne dair başka tek söz bilmediğim
tuhaftır, henüz bilmediğim bir sebeple, sır
sımsıkı sakladığımız kurtulmak isterken
tuhaftır, sevgili
asla gerçek olmayan
tuhaftır,
sonsuzluk içinde bir yıldızla 
öteki her yıldız arasındaki uzaklığın
sonlu olması
tuhaftır, şiirlerim
ve duyduğum pişmanlık herbirinden
tuhaftır, yaşam
unutmakla katlanılan
tuhaftır, ve
orada, yaşanarak gidilebilen yerde
bütün tuhaflıklara sonverecek olan
bütün meziyetlerden yoksun buyüzden
tuhaf bile denemeyecek tek şey

ölüm

buyüzden işte
tuhaftır ve
buyüzden işte tuhaf şeyler
yoktur

herşey tuhaftır

© Nesan ERDOĞAN, 2001
Turks-Nederlands Poëziefestival   Ütopiya Amsterdam


RAAR GEDICHT

eigenlijk zijn er geen rare dingen
alles is raar, papier
en pen en de vrucht van hun liefde
zijn raar, woorden
die mij gevangen houden 
met beelden van vrijheid raar,
de betoverende schittering van dansende messen
is raar, aarde
die almaar blijft toezien als aarde
raar, de woorden vlinder
vreugde roos verbittering
keurig op een rij
raar, dichters
die wensen te spreken
doodsbang dat men ze begrijpt raar,
de woorden die zichzelf op afstand houden
zijn raar, licht dat het donker dieper maakt
raar

Aziaten en Afrikanen zijn raar 
- zoals bekend - en het rare
van Europeanen die hen mijden
als iets heel raars
is raar
mijn buurman, die elke dag met dezelfde ernst
en das naar zijn werk gaat en terugkeert
en dat ik van zijn verhaal geen enkel ander woord ken 
raar, om een mij nog onbekende reden, het diepe geheim
dat wij bewaren en onthullen willen
is raar, de geliefde
die nooit werkelijk bestaat 
is raar,
de eindigheid van de afstand tussen een ster
en elke andere ster 
in de oneindigheid
is raar, mijn gedichten
en mijn gevoel van berouw erover
zijn raar, het leven
dat we verdragen door te vergeten
is raar, en daar,
waar we alleen heengaan door te leven
die een einde maakt aan alle rariteiten
die beroofd is van alle deugden, en dus
de enige is die niet raar kan heten 

de dood

is juist daarom
raar en
juist daarom is er niets
raar

is alles raar

© Sytske Sötemann, 2001  
Eerste prijs poëziewedstrijd

BİR SABAH

açtım pencereyi bir sabah
ürküp uçuştu kuşlar
baktım arkalarından, şaşkınlıkla
sapan bile tutamazken ellerim
çocukken yaptığım yaramazlıkla
çünkü ben çok güçsüzüm

baktım arkalarından ve gördüm
göçüp gitmiş yazık yaz
güz dadanmış ağaçlara müstehcen rüzgarıyla
üryan ağaçlar erotik değildir kuşlara
çiçekler savruluyor renkler solmakta güz yazılgandır

	çünkü ben çok güçsüzüm

çünkü ben çok güçsüzüm mayıs da göçmüştü yaz 
                                                                           yaşanmadan
vardı herbiri sanki pişmanlıkla bu yüzden yalanlanan
çevrilen sayfaları zamanın suçların da durmadan
kemanını kanatıyor mevsimlere küstürülmüş bir çigan
	çünkü ben çok güçsüzüm

yani ben çok güçsüzüm

© Nesan ERDOĞAN, 2001
Bunker Hill   St. Bunker Hill en Thomas Rap Amsterdam


OP EEN OCHTEND

op een ochtend opende ik het raam 
verschrikt fladderden de vogels op   
verbaasd keek ik ze na
nog geen katapult hield ik in mijn handen
bij het kattenkwaad dat ik uithaalde als kind 
want zo sterk ben ik niet

ik keek ze na en zag 
de verdwenen onzalige zomer
de van bomen bezeten herfst met zijn onzedelijke wind
naakte bomen zijn voor vogels niet erotisch
bloemen verwelken kleuren verbleken er wordt herfst geschreven

	want zo sterk ben ik niet

want zo sterk ben ik niet, ook mei was vertrokken zonder beleven  
was er de zomer, was iedereen als uit berouw hierom belogen
bladerende bladzijden van tijd, van schuld, en onophoudelijk 
laat een door de seizoenen bezoedelde zigeuner zijn viool bloeden
	want zo sterk ben ik niet 

	zo sterk ben ik immers niet

© Sytske Sötemann, 2001  

MAKTULÜN İFADESİ

genç bir insan yatıyor	vurulmuş
kan yürümüş sokaklara		ıslak
sen öldürmedin onu	farkındasın
yürüyüp gidiyorsun	kayıtsız
izlerin kalıyor geride	kanlı

hayır arkandan geliyor yatakodana dek
gecelambasıyla aydınlatmaya çalışıyorsun düşlerini
sen öldürdün onu demek ki farkında değilsin
sana çıkıyor ki kuşkuya
yer bırakmaz maktulün ifadesi

© Nesan ERDOĞAN, 2005
Bundel Amnesty International   Amnesty International Amsterdam


VERKLARING VAN EEN VERMOORDE

er ligt een jong mens 	neergeschoten
bloed loopt over de straten 	doornat
jij vermoordde hem niet		besef je
je loopt verder		zorgeloos
je sporen blijven achter		bebloed

nee zij achtervolgen je tot aan je slaapkamer
met het nachtlampje probeer je je dromen te verlichten
jij vermoordde hem dus je beseft het niet
de verklaring van de vermoorde die aan twijfel
geen ruimte laat voert naar jou

© Sytske Sötemann, 2005  
Samengesteld door Jana Beranová

ATEŞ DE YANIYORDU

bir çığlığa uyandı karanlık
kıyıdaki bilge çınarağacı tutuşmuş yanıyordu
durmuştu nehir kızıl düşler kuruyordu
suda yekinen deli doru atların
rüzgar yelesini dağlara savuruyordu
o herşeyin bir şiiri hazırladığını görüyordu
				ama
kadim bir söz katmak için akşama

"ateş ve ağacın dansını ilki kazanır!"

dedi, ve seyre oturdu...

alevler ağacın kanıyla renkleniyordu
ağaç kavalından kızıl kuğular uçuruyordu
alevler ağaçla kendini tüketiyordu
o herşeyin bir şiire tıpatıp uyduğunu görüyordu
				ama
"Tanrım" dedi çığlık içre, "bu ne müthiş yanılsama!"
ve mahcup kalmamak için bu müstesna akşama

"ateş ve ağacın dansını herikisi kaybeder: kazanan küldür!"

dedi, ve çekilip gitti...

o sonuçta geceye bir bilge söz düştüğünü farketmişti
				ama
gecenin kanatlarını açtığında sabaha
seherin serin esintisiyle savrulan şeyin
ne olduğunu farketmemişti

hayır, kül değil!

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


OOK VUUR BRANDDE

Op een kreet ontwaakte de duisternis:
de wijze plataan op de oever stond in lichterlaaie
de rivier had haar loop gestaakt, verbeeldde rode dromen
bronstige roodbruine paarden, stoeiend in het water
wierpen hun windmanen over de bergen
hij zag dat alles gereed was voor een gedicht
					maar
om de avond van een wijs woord te voorzien zei hij:

"De dans van vuur en boom wint de eerste!"

zat neer en zag het aan...

vlammen kleurden zich met bloed van de boom
de boom liet rode zwanen opvliegen uit zijn fluit
met de boom putten de vlammen zich uit
hij zag dat alles naadloos paste in een gedicht
					maar
"Mijn God" riep hij uit, "wat een verschrikkelijk misverstand!"
en om deze uitzonderlijke avond niet te beschamen zei hij:

"De dans van vuur en boom verliezen zij beide: de winnaar is as!"

en ging heen...

hij besefte dat in de nacht alsnog een wijs woord was gevallen
					maar
toen de nacht zijn vleugels opsloeg naar de morgen
had hij niet beseft  
wat er met de koele ochtendbries was opgestoven

nee, geen as!

© Sytske Sötemann, 2009  

GÖLGE ETMEK İÇİN

				-fragman-

adının tutsaklığında herşey, yolculuklar
orada başlıyor, ötede, adların bittiği
o bitimsiz yerde, nesneler
düşekalka düşekalka düşe...
ötekine taşınmakta, müzik

yadsıyarak biçimleri...


kızgın kılıçlardan birbirine benzeyen
kıvılcımlar tutuşup kaçan
ışık parçaları hani
çeliğin kalbinde yatan

öylece kurtulma sevinci kendinden sanki


hep aynı pişmanlığı ağlıyor bulutlar, zaman,
ve hep aynı mutsuzluk başlatıyor nehirleri:
zaman öteki'dir, "Ben Orestes'im!"
				o'nsuz
eksiliyorsam,

ağıt...


ilk ağıt mıydı ilk isyanı başlatan
ilk isyancı mıydı ilk türküyü söyleyen


ve müzik, arayan ötekini,
sestir o , ve ses
biri'dir, bilinen...

koro hiçkimse'dir, birtek aykırı sesle
yokluğu kesinlenen...

beni hep sessizlik ürkütmüştür!


boş defter çoğaltıyor sözcükleri:

	çırpınış çılgınlık çığlık
	düşler düşünceler dövüşler göçler
	tanrılar türküler tutkular

tutunmak için sayfada hepsi...


çatışkı, çatlak... ve tarih
o karanlık bellek, aydınlandıkça
hatırlanıyor gelecek, Bugün
buyüzden
söndürüp kararttıkça, kendini...


yakılan kentlerden
nedir ki geriye kalan?
-hayır o bile değil
	kül savrulur-
Sinacherib! Babil'i yıkan!
bir yazıtta kaldı adın
korunan!


çoğul lambalar çoğaltıyor gölgelerimi
hangisini söndürsem
yarım kalıyor diğerleri

çoğul lambalar çoğaltıyor gölgelerimi, öyleyse
ben varım:
		gölge etmek için!


tekil karanlık aydınlatıyor düşlerimi:

gözler kapalı olacaktır, renkler
açık seçiktir, sözcükler susmuştur
yüksek seslerle, buyüzden
duymaktasınız onları, nesneler
yersiz yerindedirler, ebatlar
eşitlenmiştir, sorular bitmiştir
yokluğunda cevapların, tezatlar
aynı nehir içinde erimiştir,
zamansız bir nehir,

özlenen Birlik?..

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


OM SCHADUW TE WERPEN

					-fragment-

alles zit gevangen in zijn naam, reizen
beginnen daar, ginds, waar namen eindigen
op die oneindige plek, voorwerpen
verhuizen wankelend naar de droom...
naar de volgende, terwijl muziek

de vormen ontkent...


razende zwaarden die elkaar gelijken
vonken die gloeiend 
in het rond spatten 
die besloten liggen in het hart van staal

als van vreugde over het bevrijden van zichzelf


wolken huilen altijd dezelfde spijt, de tijd, 
en rivieren ontspringen altijd aan hetzelfde ongeluk:
de tijd is de ander, "Ik ben Orestes!"
				als ik zonder hem
minder,

de hymne...


was het de eerste hymne die tot opstand aanspoorde
was het de eerste opstandeling die het eerste lied zong


en de muziek, die de ander zoekt,
dat is de stem, en de stem
is iemand, bekend...

het koor is niemand, van wie de afwezigheid
door een enkele tegenstem wordt bevestigd -

mij schrikt de stilte altijd af!


het lege schrift vermeerdert de woorden

	gefladder geflodder geflaneer
	dromen denken daden tochten
	goden gezangen geloven

alles tot behoud, op de bladzij...


botsend, barstend... en geschiedenis
dat duistere geheugen, naarmate het helderder wordt
herinnert men zich de toekomst, vandaag
is daarom
naarmate het dooft en donkert, zichzelf...


wat rest er
van verbrande steden?
-nee zelfs niet de as
	die wordt verspreid-
Sinacherib! die Babylon verwoestte!
op een stenen tafel bleef je naam
behouden!


een veelvoud aan lampen vermeerderen mijn schaduwen
welke ik ook doof
de andere blijven flakkeren

een veelvoud aan lampen vermeerderen mijn schaduwen, dan
ben ik er:
		om schaduw te werpen!


een enkelvoudige duisternis verlicht mijn dromen:

ogen zullen gesloten zijn, kleuren
zijn open en helder, blijkbaar zwijgen
woorden hardop, daarom
hoort u ze, voorwerpen
staan misplaatst op hun plaats, blijkbaar
vallen dimensies samen, eindigen vragen
in de leegte van antwoorden, lossen
tegenstellingen op in dezelfde rivier,
een tijdloze rivier,

de begeerde eenheid?.. 

© Sytske Sötemann, 2009  

GEÇİT RESMİ

kanlı geçit resmi rakamların
susturduğunda harfleri
bir general madalyalarını sayar
bir şehir ölülerini

kanlı geçit resmi rakamların
susturduğunda harfleri
resimsiz
ve renksemez sokaklar geride kalır

orada, birin sekiz ve üçle
ya da sonsuz ve hiçle
eşitlendiği o yerde
madalyalar ölülerle sayılır

ölüler yoktur oysa ölüler nasıl sayılır?

zafer takına asılı bayraklar
o bayrakları dalgalandıran rüzgar-
la geçerken zaman ki onaylamadan
herbiri ve hepsi
sanki kederden dalgalanır
matematik,
kanlı yalanıyla doğrulanır

© Nesan ERDOĞAN, 2005
Bundel Amnesty International   Amsterdam


OPTOCHT

als de bloedige optocht van cijfers 
het zwijgen oplegt aan letters
telt een generaal zijn medailles
een stad zijn doden

als de bloedige optocht van cijfers 
het zwijgen oplegt aan letters
blijven de straten zonder beeld
en kleurenblind achter  

daar, op die plek waar één
gelijk is aan negen en tien
of aan oneindig en niets
telt men medailles met doden

hoe telt men doden als die er niet zijn?
 
aan de triomfboog hangen de vlaggen
terwijl de tijd ontkend verstrijkt met 
de wind waarin die vlaggen wapperen 
raakt alles en iedereen 
als door smart bewogen
maakt de rekenkunde 
zich waar door een bloedige leugen

© Sytske Sötemann, 2005  
Samengesteld door Jana Beranová

SESİNDE SAKSAĞANLAR YÜZÜKLER

sesin karanlık bir sudur senin, içinde
gümüş aynalar
gemiler yelken açmıştır, adağında
uzak adalar

sesin bağışladığım ölümdür, bir haç'ın 
boynuna asılı kampana
bir çöl yürüyor şehre, kendini
hatırlamıyor sokaklar

sesinde genç oğullar bıçaklanıyor, ağlıyor
işte bütün anneler
sesin Yazıkdoğu'dur, terkedilen
kendi güneşince her sabah
ağlayan...
güzdür, değdiği her iklimi acıtan
bir haritanın henüz çizilmemiş, ya da
ondan da önceki,
bir haritanın hiç çizilemeyecek olan hali...
sesli harfler, sessizleri
birbirine kavuşturan
sesinde biliciler otağ kurmuş, şimdiye
taşınıyor
ve onda sonsuzlaşıyor zaman...
kuvars kristalleri saçılıyor, esriyip gidiyor
saplandıkça bedenine bir şaman...
yeryüzünden kaçmak isteyen alevdir, sesin
bir fahişe
yenilgiyi yeden isyan

sesinde saksağanlar gümüş yüzükler

© Nesan ERDOĞAN, 2005
Deus ex Machina   Deus ex Machina Sint-Niklaas België


EKSTERS EN RINGEN IN JE STEM

jouw stem is een donker water, waarin
zilveren spiegels
boten met gehesen zeilen, de belofte
van verre eilanden

je stem is de dood die ik vergeef, de klok
aan de hals van een kruis  
naar de stad loopt een woestijn, straten
herinneren zich niet zichzelf 

in je stem worden zonen overhoop gestoken, 
en huilen alle moeders 
je stem is het Noodlottige Oosten, dat iedere ochtend
door haar eigen zon verlaten wordt,
en huilt...
de herfst, die elk klimaat krenkt dat ze aanraakt  
de nog altijd niet getekende vorm van een landkaart, of
die van daarvoor,
de voor altijd ontekenbare...
stemhebbende letters die de stemloze
tot elkaar brengen
in je stem zetten kenners hun tent op, verhuist
de tijd naar nu
en onteindigt zich daar....
slingeren kwartskristallen rond, doordringen
het lichaam van een sjamaan, brengen hem in extase...
hij is de vlam die de aarde wil ontvluchten, je stem
een hoer
de opstand die de nederlaag lijdt

eksters en zilveren ringen in je stem

© Sytske Sötemann, 2005  

KİMLİKSİZDİ ZAMAN

rotterdam hoogstraat'ta yolumu kaybettim
içmiştim belki sarhoştum kendimi kaybettim
bir yabancıydım, sordum: tanımıyordu kimseler
anılar fikir vermiyordu, ihanet etmiştiler
bir bayram günüydü bir ağustos sıcağı ya da
bir yılbaşı gecesi
hayır kimliksizdi zaman, yüzüm
yansımıyordu vitrinlerde, ışıklar 
mı çok kirlenmiş ben mi hataydım?
rotterdam hoogstraat'ta bir suçluyu vurdular beni vurdular
koştum arkalarından haykırdım
yorgundum belki sarhoştum, gecikmiş
bir sözcük gibi

bağıra çağıira ağladım

© Nesan ERDOĞAN, 2009
Deze website   Rotterdam


ONPERSOONLIJK WAS DE TIJD

rotterdam in de hoogstraat ben ik de weg kwijtgeraakt
had ik gedronken was ik dronken misschien mezelf kwijt
ik was een vreemde, deed navraag: bij niemand bekend
herinneringen boden geen uitweg, bedrogen
een feestdag was het augustuswarmte of
een nieuwjaarsnacht
nee onpersoonlijk was de tijd, mijn gezicht
weerspiegelde zich niet in de winkelruiten, waren de lichten
vervuild was ik een vergissing?
rotterdam in de hoogstraat overvielen ze een schuldige overvielen ze mij
ik rende achter ze aan riep ze na
doodmoe was ik dronken misschien, als een
woord dat te laat kwam

schreeuwend ben ik in huilen uitgebarsten

© Sytske Sötemann, 2009  
Eerder in opdracht van het CBK t.b.v. de Hoogstraat voor de renovatie